برنامه اقدام مخاطره زلزله_ وزارت امور اقتصادى و دارایی

برنامه اقدام مخاطره زلزله، مجموعه تكالیف و وظایف وزارت امور اقتصادى و دارایی است که برگرفته از مواد و بندهاى قانون مدیریت بحران و با توجه به حدود وظایف دستگاه‌ها و اقدامات اولویت‌دار است كه اجراى آن‌ها با هدف كاهش خطر حوادث و سوانح ضرورت دارد. از آنجا كه برنامه ملی كاهش خطر حوادث و سوانح، رویكرد پیشگیرانه در برابر خسارات و تلفات مخاطرات طبیعی و انسان‌ساز را دنبال می‌کند، مجموعه تكالیف و وظایف دستگاه‌های مشمول قانون مدیریت بحران در این برنامه بر همین اساس تدوین گردیده است. ضرورت دارد این موارد كلی مورد توجه كلیه دستگاه‌های اجرایی دولتی و غیردولتی و نهادهاى عمومی قرار گیرد.
تدوین اقدامات، توسط گروه‌های تخصصی تشکیل‌شده در كمیته كاهش خطر حوادث و سوانح صورت گرفته است. هر یك از گروه‌های تخصصی در ارتباط با یك مخاطره خاص به مطالعات قوانین، مقررات، طرح‌ها، برنامه‌ها و دستورالعمل‌های موجود در ارتباط با آن مخاطره پرداخته است و با در نظر گرفتن شرایط كنونی كشور، شرایط هر مخاطره و با توجه به حوزه وظایف و اختیارات دستگاه‌های مختلف موضوع ماده ٢ قانون مدیریت بحران كشور به تدوین اقدام‌های اولویت‌دار پرداخته است. در طول تدوین این اقدام‌ها، تیم‌هاى تخصصی جلسات مشتركی با نماینده‌های دستگاه‌های مختلف برگزار کرده‌اند تا در كنار حصول اطمینان از ضرورت پرداخت به هر اقدام، هماهنگی‌های لازم با دستگاه‌ها در ارتباط با حوزه وظایف و مسئولیت آن‌ها نیز انجام گیرد.
در رخداد مخاطرات، تعدادى از دستگاه‌ها مسئولیت مستقیم اقدام و ارائه خدمات به‌صورت سرویس‌دهی مستقیم دارند و تعدادى دیگر تحت تأثیر مخاطره آسیب‌پذیر هستند. ضرورت دارد با هدف ارائه خدمات به بهره‌برداران و سایر دستگاه‌های نیازمند، تدابیر و اقدامات پیشگیرانه‌ای توسط دستگاه مسئول مورد توجه قرار گیرد. كلیه دستگاه‌های مشمول قانون موظف هستند در برابر كلیه مخاطرات متنوع تهدیدكننده دارایی‌های آن‌ها، اقدامات پیشگیرانه‌ای را با هدف كاهش خطر در حوزه مسئولیتی خود انجام دهند.
در فرایند مدیریت خطر و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه با هدف كاهش خطر حوادث و سوانح، تحلیل خطر (شناخت خطرها، شامل ارزیابی مخاطره‌ها و ابعاد آن‌ها، شناخت، تحلیل آسیب‌پذیری‌های محتمل و شناسایی در معرض قرارگیری‌ها) و اقدامات كاهش خطر دو مرحله بنیادین هستند. ضرورت ویژه دارد كه دستگاه‌های مشمول قانون در اتخاذ رویكردها و اجراى اقدامات پیشگیرانه دو مرحله مهم مذكور اهتمام نمایند.
در برنامه اقدام تعدادى از دستگاه‌ها مسئول و تعدادى به عنوان همكار یا پشتیبان تعریف‌شده‌اند. ضرورت دارد كه دستگاه مسئول در تدوین برنامه عملیاتی، در صورت نیاز به همكارى دستگاه دیگر توافق و تفاهم‌های اولیه را انجام داده باشد. در این راستا، سازمان مدیریت بحران كشور مسئولیت هماهنگی و هم‌افزایی فی‌مابین دستگاه‌ها را خواهد داشت. دستگاه مسئول می‌تواند با توجه به تشخیص بالاترین مقاوم مسئول آن دستگاه، کارگروه‌های تخصصی تشكیل داده و با مسئولیت خود نسبت به هماهنگی‌های لازم اقدام نماید. همچنین باید هزینه‌های همكارى و پشتیبانی در ردیف برنامه‌های عملیاتی سالانه دستگاه‌های همكار و پشتیبان لحاظ گردد كه پس از تأیید سازمان مدیریت بحران به سازمان برنامه و بودجه اعلام می‌شود. در ادامه اقدامات اولویت‌دار با مسئولیت وزارت امور اقتصادى و دارایی در مخاطره زلزله، ارائه شده است.

هدف 1: اولویت‌دهی و توسعه اقدامات كاهش خطر و سرمایه‌گذاری در راستاى افزایش تاب‌آوری
اقدام اولویت‌دار: تدوین شیوه‌نامه تعیین نرخ بیمه ساختمان بر اساس کیفیت آن‌ها
خروجی مورد انتظار: کاهش خطر زلزله از طریق انتقال آن
دستگاه/ های همکار: وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌‌های کشور)
دستگاه/ های پشتیبان: وزارت کشور، سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: تهیه دستورالعمل بیمه ساختمان، تجهیزات، اموال و دارایی‌ها مرتبط بر اساس میزان خطر لرز‌ه‌ای آن‌ها
خروجی مورد انتظار: بیمه به عنوان روشی براى انتقال و کاهش خطر
دستگاه/ های همکار: مراکز تحقیقاتی مرتبط و متخصصین
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: تعیین نرخ بیمه بر اساس درجه آسیب‌پذیری‌‌های ساختمان‌ها و اموال
خروجی مورد انتظار: نرخ بیمه موجب ‌مقاوم‌سازى و نوسازى بنا و کاهش آسیب‌پذیری کلیه دارایی‌ها گردد.
دستگاه/ های همکار: مراکز تحقیقاتی مرتبط و متخصصین
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: امکان‌سنجی توان جبران خسارت از سوى شرکت‌‌های بیمه و ارائه گواهی و تعیین رتبه‌بندى و سقف بیمه سالانه هر کدام از شرکت‌‌های بیمه
خروجی مورد انتظار: رتبه‌بندى و تعیین سقف بیمه شرکت‌‌های بیمه
دستگاه/ های همکار: مراکز تحقیقاتی مرتبط و متخصصین
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: گسترش فرهنگ استفاده از بیمه به عنوان رکن اصلی در کاهش خطر
خروجی مورد انتظار: فرهنگ‌سازی استفاده از بیمه و ترویج همگانی شدن بیمه
دستگاه/ های همکار: وزارت آموزش و پرورش، سازمان صداوسیمای جمهورى اسلامی ایران، متخصصین و نهاد‌های تحقیقاتی و اجرایی
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: اجراى مرحله‌ای طرح الزامی شدن بیمه ساختمان‌های بلندمرتبه بر مبناى ارزیابی خطر لرز‌ه‌ای
خروجی مورد انتظار: پوشش تدریجی بیمه زلزله براى ساختمان‌ها
دستگاه/ های همکار: متخصصین و نهاد‌های تحقیقاتی و اجرایی
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: اجراى مرحله‌ای طرح الزامی شدن بیمه ساختمان‌های با طبقات ٥ تا ٨ بر مبناى ارزیابی خطر لرز‌ه‌ای
خروجی مورد انتظار: پوشش تدریجی بیمه زلزله براى ساختمان‌ها
دستگاه/ های همکار: متخصصین و نهاد‌های تحقیقاتی و اجرایی
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: اجراى مرحله‌ای طرح الزامی شدن بیمه ساختمان‌های با طبقات کمتر از ٥ بر مبناى ارزیابی خطر لرز‌ه‌ای
خروجی مورد انتظار: پوشش تدریجی بیمه زلزله براى ساختمان‌ها
دستگاه/ های همکار: متخصصین و نهاد‌های تحقیقاتی و اجرایی
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: عملیاتی نمودن تشکیل صندوق بیمه ساختمان‌های مسکونی در برابر حوادث طبیعی
خروجی مورد انتظار: پوشش تدریجی بیمه زلزله براى ساختمان‌ها
دستگاه/ های همکار: وزارت امور اقتصادى و دارایی، مجلس شوراى اسلامی
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور