برنامه اقدام مخاطره آلودگی هوا_ وزارت صنعت، معدن و تجارت

برنامه اقدام مخاطره آلودگی هوا، مجموعه تكالیف و وظایف وزارت صنعت، معدن و تجارت است که برگرفته از مواد و بندهاى قانون مدیریت بحران و با توجه به حدود وظایف دستگاه‌ها و اقدامات اولویت‌دار است كه اجراى آن‌ها با هدف كاهش خطر حوادث و سوانح ضرورت دارد. از آنجا كه برنامه ملی كاهش خطر حوادث و سوانح، رویكرد پیشگیرانه در برابر خسارات و تلفات مخاطرات طبیعی و انسان‌ساز را دنبال می‌کند، مجموعه تكالیف و وظایف دستگاه‌های مشمول قانون مدیریت بحران در این برنامه بر همین اساس تدوین گردیده است. ضرورت دارد این موارد كلی مورد توجه كلیه دستگاه‌های اجرایی دولتی و غیردولتی و نهادهاى عمومی قرار گیرد.
تدوین اقدامات، توسط گروه‌های تخصصی تشکیل‌شده در كمیته كاهش خطر حوادث و سوانح صورت گرفته است. هر یك از گروه‌های تخصصی در ارتباط با یك مخاطره خاص به مطالعات قوانین، مقررات، طرح‌ها، برنامه‌ها و دستورالعمل‌های موجود در ارتباط با آن مخاطره پرداخته است و با در نظر گرفتن شرایط كنونی كشور، شرایط هر مخاطره و با توجه به حوزه وظایف و اختیارات دستگاه‌های مختلف موضوع ماده ٢ قانون مدیریت بحران كشور به تدوین اقدام‌های اولویت‌دار پرداخته است. در طول تدوین این اقدام‌ها، تیم‌هاى تخصصی جلسات مشتركی با نماینده‌های دستگاه‌های مختلف برگزار کرده‌اند تا در كنار حصول اطمینان از ضرورت پرداخت به هر اقدام، هماهنگی‌های لازم با دستگاه‌ها در ارتباط با حوزه وظایف و مسئولیت آن‌ها نیز انجام گیرد.
در رخداد مخاطرات، تعدادى از دستگاه‌ها مسئولیت مستقیم اقدام و ارائه خدمات به‌صورت سرویس‌دهی مستقیم دارند و تعدادى دیگر تحت تأثیر مخاطره آسیب‌پذیر هستند. ضرورت دارد با هدف ارائه خدمات به بهره‌برداران و سایر دستگاه‌های نیازمند، تدابیر و اقدامات پیشگیرانه‌ای توسط دستگاه مسئول مورد توجه قرار گیرد. كلیه دستگاه‌های مشمول قانون موظف هستند در برابر كلیه مخاطرات متنوع تهدیدكننده دارایی‌های آن‌ها، اقدامات پیشگیرانه‌ای را با هدف كاهش خطر در حوزه مسئولیتی خود انجام دهند.
در فرایند مدیریت خطر و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه با هدف كاهش خطر حوادث و سوانح، تحلیل خطر (شناخت خطرها، شامل ارزیابی مخاطره‌ها و ابعاد آن‌ها، شناخت، تحلیل آسیب‌پذیری‌های محتمل و شناسایی در معرض قرارگیری‌ها) و اقدامات كاهش خطر دو مرحله بنیادین هستند. ضرورت ویژه دارد كه دستگاه‌های مشمول قانون در اتخاذ رویكردها و اجراى اقدامات پیشگیرانه دو مرحله مهم مذكور اهتمام نمایند.
در برنامه اقدام تعدادى از دستگاه‌ها مسئول و تعدادى به عنوان همكار یا پشتیبان تعریف‌شده‌اند. ضرورت دارد كه دستگاه مسئول در تدوین برنامه عملیاتی، در صورت نیاز به همكارى دستگاه دیگر توافق و تفاهم‌های اولیه را انجام داده باشد. در این راستا، سازمان مدیریت بحران كشور مسئولیت هماهنگی و هم‌افزایی فی‌مابین دستگاه‌ها را خواهد داشت. دستگاه مسئول می‌تواند با توجه به تشخیص بالاترین مقاوم مسئول آن دستگاه، کارگروه‌های تخصصی تشكیل داده و با مسئولیت خود نسبت به هماهنگی‌های لازم اقدام نماید. همچنین باید هزینه‌های همكارى و پشتیبانی در ردیف برنامه‌های عملیاتی سالانه دستگاه‌های همكار و پشتیبان لحاظ گردد كه پس از تأیید سازمان مدیریت بحران به سازمان برنامه و بودجه اعلام می‌شود. در ادامه اقدامات اولویت‌دار با مسئولیت وزارت صنعت، معدن و تجارت در مخاطره آلودگی هوا، ارائه شده است.

هدف 1: بهبود نظام حكمرانی و توسعه ظرفیت‌ها با تأكید بر مدیریت یكپارچه و هماهنگ

اقدام اولویت‌دار: الزام سازندگان خودرو‌ها به رعایت آخرین استاندارد‌هاى محیط‌زیستی
خروجی مورد انتظار: تولید خودروى غیر دیزلی یورو ٤، تولید خودرو دیزلی با استاندارد یورو ٦ یا یورو ٤+DPF و یا یورو ٥EEV
دستگاه/ های همکار: سازمان ملی استاندارد ایران، وزارت کشور
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان حفاظت محیط‌زیست، سازمان برنامه و بودجه

هدف 2: تحقق تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری در مدیریت بحران بر مبناى درك صحیح و همه‌جانبه از خطر

اقدام اولویت‌دار: تولید خودروى برقی
خروجی مورد انتظار: کاهش تولید آلایندگی خودرویی
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست
دستگاه/ های پشتیبان: ستاد کل نیرو‌هاى مسلح، سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: توسعه موتورسیکلت برقی
خروجی مورد انتظار: کاهش ذرات معلق و آلاینده‌هاى گازى ناشی از موتورسیکلت‌هاى بنزینی
دستگاه/ های همکار: وزارت کشور، شهردارى‌ها
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان حفاظت محیط‌زیست، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: توقف مصرف مازوت و سوخت غیراستاندارد در صنایع و نیروگاه‌ها
خروجی مورد انتظار: الزام به‌کارگیرى سوخت استاندارد براى مراکز صنعتی-نیروگاههایی که به علت مصرف مازوت بیش از سی روز حدود مجاز انتشار آلایندگی را رعایت نکنند، ملزم به نصب تجهیزات کاهش نشر آلاینده‌هاى هوا هستند.
دستگاه/ های همکار: وزارت نفت
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان حفاظت محیط‌زیست، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: جلوگیرى از تولید خودروى گازسوز کارگاهی
خروجی مورد انتظار: کاهش خطرات ناشی از تولید غیراستاندارد
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست
دستگاه/ های پشتیبان: ستاد کل نیرو‌هاى مسلح، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: تدوین برنامه‌هاى کاهش آلایندگی صنایع
خروجی مورد انتظار: کاهش آلاینده‌هاى تولیدشده توسط صنایع
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه