برنامه اقدام مخاطره سیلاب_ وزارت علوم، تحقیقات و فناورى

برنامه اقدام مخاطره سیلاب، مجموعه تكاليف و وظايف وزارت علوم، تحقیقات و فناورى است که برگرفته از مواد و بندهاى قانون مديريت بحران و با توجه به حدود وظايف دستگاه‌ها و اقدامات اولویت‌دار است كه اجراى آن‌ها با هدف كاهش خطر حوادث و سوانح ضرورت دارد. از آنجا كه برنامه ملي كاهش خطر حوادث و سوانح، رويكرد پيشگيرانه در برابر خسارات و تلفات مخاطرات طبيعي و انسان‌ساز را دنبال می‌کند، مجموعه تكاليف و وظايف دستگاه‌های مشمول قانون مديريت بحران در اين برنامه بر همين اساس تدوين گرديده است. ضرورت دارد اين موارد كلي مورد توجه كليه دستگاه‌های اجرايي دولتي و غيردولتي و نهادهاى عمومي قرار گيرد.
تدوین اقدامات، توسط گروه‌های تخصصي تشکیل‌شده در كميته كاهش خطر حوادث و سوانح صورت گرفته است. هر يك از گروه‌های تخصصي در ارتباط با يك مخاطره خاص به مطالعات قوانين، مقررات، طرح‌ها، برنامه‌ها و دستورالعمل‌های موجود در ارتباط با آن مخاطره پرداخته است و با در نظر گرفتن شرايط كنوني كشور، شرايط هر مخاطره و با توجه به حوزه وظايف و اختيارات دستگاه‌های مختلف موضوع ماده ٢ قانون مديريت بحران كشور به تدوين اقدام‌های اولویت‌دار پرداخته است. در طول تدوين اين اقدام‌ها، تيم‌هاى تخصصي جلسات مشتركي با نماینده‌های دستگاه‌های مختلف برگزار کرده‌اند تا در كنار حصول اطمينان از ضرورت پرداخت به هر اقدام، هماهنگی‌های لازم با دستگاه‌ها در ارتباط با حوزه وظايف و مسئوليت آن‌ها نيز انجام گيرد.
در رخداد مخاطرات، تعدادى از دستگاه‌ها مسئوليت مستقيم اقدام و ارائه خدمات به‌صورت سرویس‌دهی مستقيم دارند و تعدادى ديگر تحت تأثير مخاطره آسیب‌پذیر هستند. ضرورت دارد با هدف ارائه خدمات به بهره‌برداران و ساير دستگاه‌های نيازمند، تدابير و اقدامات پیشگیرانه‌ای توسط دستگاه مسئول مورد توجه قرار گيرد. كليه دستگاه‌های مشمول قانون موظف هستند در برابر كليه مخاطرات متنوع تهديدكننده دارایی‌های آن‌ها، اقدامات پیشگیرانه‌ای را با هدف كاهش خطر در حوزه مسئوليتي خود انجام دهند.
در فرايند مديريت خطر و اتخاذ اقدامات پيشگيرانه با هدف كاهش خطر حوادث و سوانح، تحليل خطر (شناخت خطرها، شامل ارزيابي مخاطره‌ها و ابعاد آن‌ها، شناخت، تحليل آسیب‌پذیری‌های محتمل و شناسايي در معرض قرارگیری‌ها) و اقدامات كاهش خطر دو مرحله بنيادين هستند. ضرورت ويژه دارد كه دستگاه‌های مشمول قانون در اتخاذ رويكردها و اجراى اقدامات پيشگيرانه دو مرحله مهم مذكور اهتمام نمايند.
در برنامه اقدام تعدادى از دستگاه‌ها مسئول و تعدادى به عنوان همكار يا پشتيبان تعریف‌شده‌اند. ضرورت دارد كه دستگاه مسئول در تدوين برنامه عملياتي، در صورت نياز به همكارى دستگاه ديگر توافق و تفاهم‌های اوليه را انجام داده باشد. در اين راستا، سازمان مديريت بحران كشور مسئوليت هماهنگي و هم‌افزایی فی‌مابین دستگاه‌ها را خواهد داشت. دستگاه مسئول می‌تواند با توجه به تشخيص بالاترين مقاوم مسئول آن دستگاه، کارگروه‌های تخصصي تشكيل داده و با مسئوليت خود نسبت به هماهنگی‌های لازم اقدام نمايد. همچنين بايد هزینه‌های همكارى و پشتيباني در رديف برنامه‌های عملياتي سالانه دستگاه‌های همكار و پشتيبان لحاظ گردد كه پس از تأييد سازمان مديريت بحران به سازمان برنامه و بودجه اعلام می‌شود. در ادامه اقدامات اولویت‌دار با مسئولیت وزارت علوم، تحقیقات و فناورى در مخاطره سیلاب، ارائه شده است.

‌هدف 1: تحقق تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری در مدیریت بحران بر مبناى درك صحیح و همه‌جانبه از خطر

اقدام اولویت‌دار: تعریف، تدوین و اجراى دوره‌هاى آموزشی اختصاصی براى مدیران و کارشناسان دستگاه‌هاى اجرایی و مجریان ذی‌ربط در ارتباط با سیلاب‌

خروجی مورد انتظار: کاهش خطر، افزایش کارآمدى دستگاه‌هاى اجرائی ‌

دستگاه/ های همکار: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور)، وزارت نیرو، وزارت راه و شهرسازى، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح، وزارت کشور، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، وزارت جهاد کشاورزى ‌

دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور ‌

‌

اقدام اولویت‌دار: توسعه تحقیقات و پژوهش در خصوص پیشگیرى و کاهش اثرات سیلاب ‌

خروجی مورد انتظار: ارتقاى شناخت، نوآورى، فناورى و پژوهش‌هاى بنیادى و کاربردى ‌

دستگاه/ های همکار: وزارت راه و شهرسازى، وزارت نیرو، وزارت نفت، وزارت جهاد کشاورزى، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سایر دستگاه‌های موضوع ماده ٢ قانون ‌

دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور ‌

‌

اقدام اولویت‌دار: تعلیم و آموزش بدو خدمت و ضمن خدمت براى کارکنان دستگاه‌هاى اجرایی ذی‌ربط در ارتباط با سیلاب ‌

خروجی مورد انتظار: ارتقاى دانش کارکنان ‌

دستگاه/ های همکار: وزارت کشور، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح، وزارت راه و شهرسازى، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، وزارت جهاد کشاورزى ‌

دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران ‌

‌

اقدام اولویت‌دار: افزایش دانش و مهارت دانش‌آموزان و دانشجویان در به حداقل رساندن آسیب‌هاى ناشی از مخاطره سیلاب‌

خروجی مورد انتظار: ارتقاى دانش دانش‌آموزان و دانشجویان ‌

دستگاه/ های همکار: وزارت نیرو، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور)، وزارت راه و شهرسازى، وزارت جهاد کشاورزى، وزارت کشور ‌

دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران ‌

‌

اقدام اولویت‌دار: ارتقاى دانش آبخیزدارى شهرى آبخیزنشینان ‌

خروجی مورد انتظار: پایدارى شهرى در مقابل سیلاب و مخاطرات طبیعی ‌

دستگاه/ های همکار: وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزى، وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌‌هاى کشور)، سازمان مدیریت بحران کشور ‌

دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه ‌

‌

‌هدف 2: تحقق جامعه‌محورى مدیریت بحران

اقدام اولویت‌دار: انتقال اطلاعات و دانش به‌منظور افزایش سطح آگاهی و دانش بهره‌برداران و جوامع محلی در قالب دوره‌ها با سرفصل مصوب و ارائه آموزش‌هاى همگانی از طریق رسانه‌ها ‌

خروجی مورد انتظار: مشارکت جوامع محلی ‌

دستگاه/ های همکار: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور) ‌

دستگاه/ های پشتیبان: دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی، وزارت علوم، تحقیقات و فناورى، سازمان برنامه و بودجه ‌