برنامه اقدام مخاطره خشکسالی_ وزارت نیرو

برنامه اقدام مخاطره خشکسالی، مجموعه تكالیف و وظایف وزارت نیرو است که برگرفته از مواد و بندهاى قانون مدیریت بحران و با توجه به حدود وظایف دستگاه‌ها و اقدامات اولویت‌دار است كه اجراى آن‌ها با هدف كاهش خطر حوادث و سوانح ضرورت دارد. از آنجا كه برنامه ملی كاهش خطر حوادث و سوانح، رویكرد پیشگیرانه در برابر خسارات و تلفات مخاطرات طبیعی و انسان‌ساز را دنبال می‌کند، مجموعه تكالیف و وظایف دستگاه‌های مشمول قانون مدیریت بحران در این برنامه بر همین اساس تدوین گردیده است. ضرورت دارد این موارد كلی مورد توجه كلیه دستگاه‌های اجرایی دولتی و غیردولتی و نهادهاى عمومی قرار گیرد.
تدوین اقدامات، توسط گروه‌های تخصصی تشکیل‌شده در كمیته كاهش خطر حوادث و سوانح صورت گرفته است. هر یك از گروه‌های تخصصی در ارتباط با یك مخاطره خاص به مطالعات قوانین، مقررات، طرح‌ها، برنامه‌ها و دستورالعمل‌های موجود در ارتباط با آن مخاطره پرداخته است و با در نظر گرفتن شرایط كنونی كشور، شرایط هر مخاطره و با توجه به حوزه وظایف و اختیارات دستگاه‌های مختلف موضوع ماده ٢ قانون مدیریت بحران كشور به تدوین اقدام‌های اولویت‌دار پرداخته است. در طول تدوین این اقدام‌ها، تیم‌هاى تخصصی جلسات مشتركی با نماینده‌های دستگاه‌های مختلف برگزار کرده‌اند تا در كنار حصول اطمینان از ضرورت پرداخت به هر اقدام، هماهنگی‌های لازم با دستگاه‌ها در ارتباط با حوزه وظایف و مسئولیت آن‌ها نیز انجام گیرد.
در رخداد مخاطرات، تعدادى از دستگاه‌ها مسئولیت مستقیم اقدام و ارائه خدمات به‌صورت سرویس‌دهی مستقیم دارند و تعدادى دیگر تحت تأثیر مخاطره آسیب‌پذیر هستند. ضرورت دارد با هدف ارائه خدمات به بهره‌برداران و سایر دستگاه‌های نیازمند، تدابیر و اقدامات پیشگیرانه‌ای توسط دستگاه مسئول مورد توجه قرار گیرد. كلیه دستگاه‌های مشمول قانون موظف هستند در برابر كلیه مخاطرات متنوع تهدیدكننده دارایی‌های آن‌ها، اقدامات پیشگیرانه‌ای را با هدف كاهش خطر در حوزه مسئولیتی خود انجام دهند.
در فرایند مدیریت خطر و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه با هدف كاهش خطر حوادث و سوانح، تحلیل خطر (شناخت خطرها، شامل ارزیابی مخاطره‌ها و ابعاد آن‌ها، شناخت، تحلیل آسیب‌پذیری‌های محتمل و شناسایی در معرض قرارگیری‌ها) و اقدامات كاهش خطر دو مرحله بنیادین هستند. ضرورت ویژه دارد كه دستگاه‌های مشمول قانون در اتخاذ رویكردها و اجراى اقدامات پیشگیرانه دو مرحله مهم مذكور اهتمام نمایند.
در برنامه اقدام تعدادى از دستگاه‌ها مسئول و تعدادى به عنوان همكار یا پشتیبان تعریف‌شده‌اند. ضرورت دارد كه دستگاه مسئول در تدوین برنامه عملیاتی، در صورت نیاز به همكارى دستگاه دیگر توافق و تفاهم‌های اولیه را انجام داده باشد. در این راستا، سازمان مدیریت بحران كشور مسئولیت هماهنگی و هم‌افزایی فی‌مابین دستگاه‌ها را خواهد داشت. دستگاه مسئول می‌تواند با توجه به تشخیص بالاترین مقاوم مسئول آن دستگاه، کارگروه‌های تخصصی تشكیل داده و با مسئولیت خود نسبت به هماهنگی‌های لازم اقدام نماید. همچنین باید هزینه‌های همكارى و پشتیبانی در ردیف برنامه‌های عملیاتی سالانه دستگاه‌های همكار و پشتیبان لحاظ گردد كه پس از تأیید سازمان مدیریت بحران به سازمان برنامه و بودجه اعلام می‌شود. در ادامه اقدامات اولویت‌دار با مسئولیت وزارت نیرو در مخاطره خشکسالی، ارائه شده است.

هدف 1: بهبود نظام حكمرانی و توسعه ظرفیت‌ها با تأكید بر مدیریت یكپارچه و هماهنگ
اقدام اولویت‌دار: ارتقاى کمی و کیفی نیروى انسانی، آموزش و ظرفیت‌سازی در حوزه کمبود آب و خشکسالی
خروجی مورد انتظار: ظرفیت‌سازی و ارتقا دانش
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت راه و شهرسازى (سازمان هواشناسی کشور)، وزارت جهاد کشاورزى، وزارت کشور، ستاد کل نیروهاى مسلح، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور)
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: تنقیح قوانین، تعیین قوانین ناسخ و منسوخ و ساماندهی قوانین پراکنده و غیرمنسجم در خصوص مدیریت خشکسالی در کشور (با تأکید بر پیشگیرى و مدیریت خطر)
خروجی مورد انتظار: وضع قوانین جامع، یکپارچه و منسجم
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت راه و شهرسازى، وزارت علوم، تحقیقات و فناورى، وزارت نفت، وزارت صنعت، معدن و تجارت
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران

‌هدف 2: تحقق تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری در مدیریت بحران بر مبناى درك صحیح و همه‌جانبه از خطر
اقدام اولویت‌دار: اصلاح الگوى مصرف و اعمال جریمه مازاد به الگوى مصرف
خروجی مورد انتظار: ساماندهی مصرف
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت جهاد کشاورزى
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: تحویل حجمی آب و توقف برداشت‌های غیرمجاز
خروجی مورد انتظار: ساماندهی مصرف
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت جهاد کشاورزى
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

‌‌‌هدف 3: اولویت‌دهی و توسعه اقدامات كاهش خطر و سرمایه‌گذاری در راستاى افزایش تاب‌آوری
اقدام اولویت‌دار: اتخاذ سازوکار حمایتی جهت تأمین منابع لازم به‌منظور خرید و نصب کنتور آب و ‌‌چاه‌های‌مجاز
خروجی مورد انتظار: اجراى برنامه‌هاى کاهش خطر
دستگاه/ ‌های همکار: سازمان مدیریت بحران کشور
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هدف 4: تحقق جامعه‌محورى مدیریت بحران
اقدام اولویت‌دار: اطلاع‌رسانی مستمر و تقویت مشارکت ذینفعان در تهیه و اجراى برنامه‌هاى مدیریت مصرف آب
خروجی مورد انتظار: جلب مشارکت عمومی
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت جهاد کشاورزى، سازمان صداوسیماى جمهورى اسلامی ایران
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور